Rối loạn lo âu là một loại bệnh tâm lý, được định nghĩa là một trạng thái căng thẳng, lo lắng và lo âu vượt quá mức bình thường, gây ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Các triệu chứng của rối loạn lo âu có thể bao gồm: lo lắng, sợ hãi, căng thẳng, khó thở, đau đầu, khó chịu, đổ mồ hôi, buồn nôn, chóng mặt, mất ngủ, hoặc khó tập trung.
Có nhiều loại rối loạn lo âu, bao gồm rối loạn lo âu tổng quát, rối loạn hoảng loạn, rối loạn áp lực xã hội, rối loạn lo âu do tâm thần traumatis hoặc rối loạn lo âu do chất kích thích. Rối loạn lo âu có thể được điều trị bằng các liệu pháp tâm lý hoặc thuốc.
Để chẩn đoán rối loạn lo âu, người bệnh cần được kiểm tra và đánh giá bởi các chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ chuyên khoa tâm thần. Trong quá trình chẩn đoán, họ có thể yêu cầu xét nghiệm và kiểm tra y tế để loại trừ các nguyên nhân khác gây ra các triệu chứng tương tự.
Các liệu pháp tâm lý có thể bao gồm tâm lý học cá nhân hoặc tâm lý học nhóm, trong đó bệnh nhân được giúp đỡ để giảm bớt căng thẳng và lo âu, xác định các nguyên nhân và học cách xử lý các tình huống khó khăn. Các thuốc chống lo âu cũng có thể được sử dụng để giảm các triệu chứng.

Ngoài ra, các phương pháp tự chăm sóc và thay đổi lối sống cũng có thể giúp giảm thiểu rối loạn lo âu. Ví dụ như: tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc, ăn uống lành mạnh và tránh các chất kích thích như rượu và thuốc lá.
Rối loạn lo âu là một bệnh tâm lý phổ biến, tuy nhiên, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nó có thể gây ra tác động tiêu cực đến tâm lý và sức khỏe của người bệnh. Do đó, nếu bạn hay người thân của bạn gặp các triệu chứng liên quan đến rối loạn lo âu, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị.
Rối loạn lo âu có thể được chẩn đoán và điều trị tại các cơ sở y tế có chuyên môn về tâm lý và tâm thần. Các cơ sở này có thể bao gồm:
- Phòng khám tâm lý hoặc tâm thần: đây là nơi bạn có thể đến để tham khảo và được chẩn đoán về rối loạn lo âu. Các chuyên gia tâm lý hoặc tâm thần có thể đưa ra các phương pháp điều trị như tâm lý học cá nhân hoặc tâm lý học nhóm để giúp giảm bớt triệu chứng.
- Bệnh viện tâm thần: Nếu rối loạn lo âu của bạn được xem là nghiêm trọng hoặc cần sự quản lý chặt chẽ hơn, bạn có thể được giới thiệu đến bệnh viện tâm thần. Ở đó, các chuyên gia tâm lý và y tế có thể sử dụng các phương pháp điều trị phù hợp như thuốc chống lo âu, điều trị bằng phương pháp điện giải hoặc điều trị theo dõi.
- Trung tâm y tế tư nhân: Ngoài các cơ sở y tế công, có nhiều trung tâm y tế tư nhân có chuyên môn về tâm lý và tâm thần. Bạn có thể tìm kiếm các trung tâm này thông qua các trang web tìm kiếm dịch vụ y tế trực tuyến hoặc từ các nguồn thông tin của các tổ chức tâm lý và tâm thần.
Vì rối loạn lo âu là một bệnh tâm lý phổ biến, bạn nên liên hệ với bác sĩ hoặc các chuyên gia tâm lý, tâm thần để được tư vấn và chẩn đoán chính xác.
Lo âu là một cảm xúc bình thường khi bạn phải đối diện với một tình huống hay vấn đề khó khăn nào đấy trong cuộc sống, chẳng hạn như tham gia một kỳ thi hay một cuộc phỏng vấn. Tuy nhiên, nếu nó trở nên thường xuyên, quá mức hoặc lo lắng về nhiều vấn đề và vẫn dai dẳng dù vấn đề khó khăn đã kết thúc, thì sự lo âu ấy sẽ chuyển thành lo âu bệnh lý. Việc hình thành rối loạn lo âu sẽ làm xáo trộn cuộc sống của bạn. Vậy liệu bạn có đang rơi vào tình trạng rối loạn lo âu này? Hãy cùng thực hiện bài test rối loạn lo âu dưới đây để đánh giá nhanh nhé!
Các dạng bài trắc nghiệm tâm lý như test rối loạn lo âu từ hơn nửa thế kỷ trước đã là một phần quan trọng trong lĩnh vực tâm thần. Tuy nhiên, với mọi người thì đây vẫn là những bài test xa lạ và không quá cần thiết, khiến cho việc chẩn đoán và phát hiện kịp thời các vấn đề tâm thần như rối loạn âu lo gặp nhiều khó khăn. Nếu tình trạng bệnh không được kiểm soát sẽ ảnh hưởng nhiều đến cảm xúc và hành vi của người bệnh, đồng thời giảm hiệu suất làm việc đáng kể. Vì vậy, hãy chủ động đến gặp bác sĩ hoặc làm các bài test rối loạn lo âu nếu bạn có các triệu chứng sau:
- Cảm thấy lo lắng quá mức, kéo dài trên 6 tháng, lo nhiều vấn đề và khó kiểm soát.
- Cảm thấy bồn chồn hoặc căng thẳng
- Thường xuyên cáu kỉnh, dễ nổi nóng
- Dễ mệt mỏi, phải nỗ lực mới làm việc được
- Khó tập trung hoặc cảm thấy trống rỗng
- Khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc
- Căng cơ biểu hiện đau mỏi vai gáy, đau đầu,…
Các bài quiz test rối loạn lo âu có thể tự làm tại nhà
Dưới đây là 2 mẫu bài test rối loạn lo âu đơn giản mà bạn có thể tự thực hiện tại nhà, nhằm chủ động đánh giá mức độ rối loạn lo âu của mình (nếu có).
1. Bài test rối loạn lo âu DASS-21
DASS-21 là một thang đo đánh giá trầm cảm (D: Depression) – rối loạn lo âu (A: Anxiety) – căng thẳng (S: Stress) phổ biến nhất.
Với bộ câu hỏi này, bạn hãy đọc mỗi câu và chọn các số 0, 1, 2, 3 ứng với tình trạng mà bạn mắc phải trong một tuần qua. Những câu hỏi này không mang tính chất đúng sai, vì thế đừng nên dừng lại quá lâu để suy nghĩ mà hãy chọn theo cảm nhận của mình nhé!
Mức độ đánh giá:
- 0: Không đúng với tôi chút nào cả
- 1: Đúng với tôi phần nào hoặc thỉnh thoảng mới đúng
- 2: Đúng với tôi phần nhiều hoặc phần lớn thời gian là đúng
- 3: Hoàn toàn đúng với tôi hoặc hầu hết thời gian là đúng
Câu 1. Tôi bị khô miệng
Câu 2. Tôi bị rối loạn nhịp thở (tức là thở gấp, thở nhanh ngay cả khi không làm việc gắng sức)
Câu 3. Tôi bị ra mồ hôi, chẳng hạn như chảy mồ hôi tay
Câu 4. Tôi cảm thấy lo lắng về những tình huống khiến tôi căng thẳng và cảm thấy mình là trò đùa
Câu 5. Tôi thấy mình gần như hoảng loạn
Câu 6. Tôi nghe thấy rõ tiếng nhịp tim của mình dù chẳng làm việc gì cả (ví dụ: tiếng nhịp tim tăng, tiếng tim loạn nhịp, hồi hộp, đánh trống ngực…)
Câu 7. Tôi cảm thấy lo sợ vô cớ
Cách đọc kết quả bài test rối loạn lo âu theo DASS-21:
Bài test được tính điểm dựa trên tổng số điểm của các câu hỏi và nhân hệ số hai, số điểm này ứng với kết quả như sau:
- 0-7: Mức độ bình thường
- 8-9: Mức độ rối loạn âu lo nhẹ
- 10-14: Mức độ rối loạn âu lo vừa
- 15-19: Mức độ rối loạn âu lo nặng
- ≥20: Mức độ rối loạn âu lo rất nặng
2. Bài test rối loạn lo âu theo thang đánh giá GAD-7
Thang đánh giá GAD-7 được dùng để người bệnh có thể tự đánh giá, sàng lọc và đo lường mức độ nghiêm trọng của chứng rối loạn lo âu tổng quát.
Bộ câu hỏi gồm có 7 câu và bạn chỉ chần chọn ra 1 trong 4 đáp án tương ứng với tình trạng mà mình đang gặp phải trong 2 tuần qua.
Mức độ đánh giá:
- 0: Không có
- 1: Vài ngày
- 2: Hơn nửa số ngày
- 3: Gần như mỗi ngày
Bộ câu hỏi thang đánh giá GAD-7:
- Bạn cảm thấy, lo lắng, sợ hãi, đứng trên bờ vực?
- Bạn không thể ngừng hoặc kiểm soát lo lắng?
- Bạn lo lắng quá mức về các vấn đề khác nhau?
- Bạn khó có thể cảm thấy thư giãn?
- Bạn bứt rứt/ bồn chồn không thể ngồi yên?
- Bạn dễ bực tức hoặc bị làm phiền?
- Bạn cảm thấy sợ sắp có điều gì đó tồi tệ có thể xảy ra?
Cách đọc kết quả:
Dựa vào các câu trả lời, bạn có thể tính ra tổng điểm và so sánh với kết quả sau:
- 5 điểm: Lo âu nhẹ
- 10 điểm: Lo âu trung bình
- 15 điểm: Lo âu nặng
- >= 10 điểm: Có thể chẩn đoán là rối loạn lo âu nhưng cần đánh giá thêm
Cần làm gì sau khi test rối loạn lo âu?
Kết thúc các bài test rối loạn lo âu tại nhà, dù cho kết quả như thế nào thì bạn cần lưu ý rằng đây chỉ là những bài đánh giá nhanh, chỉ có giá trị tham khảo không mang giá trị chẩn đoán. Tuy nhiên, kết quả này có thể cung cấp những thông tin hữu ích cho bác sĩ để đưa ra kết quả chẩn đoán và điều trị phù hợp. Vì vậy, khi kết quả cho thấy biểu hiện rối loạn âu lo từ nhẹ hay trung bình, nặng bạn đều nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tâm thần để được tư vấn và có biện pháp điều trị phù hợp nhé!
Bài viết chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Signs of an anxiety disorder – NHS
https://www.nhs.uk/mental-health/feelings-symptoms-behaviours/feelings-and-symptoms/anxiety-disorder-signs/
Ngày truy cập: 11/11/2022
Thang đánh giá Lo âu – Trầm cảm – Stress (DASS 21) – Trang chủ
Ngày truy cập: 11/11/2022
THANG ĐÁNH GIÁ LO ÂU CỦA HAMILTON VÀ ỨNG DỤNG TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRị RỐI LOẠN LO ÂU LAN TỎA
http://pyttmientrung.moh.gov.vn/c49/t49-283/thang-danh-gia-lo-au-cua-hamilton-va-ung-dung-trong-chan-doan-va-dieu-tri-roi-loan-lo-au-lan-toa.html
Ngày truy cập: 11/11/2022
Anxiety Disorders: Types, Causes, Symptoms & Treatments
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9536-anxiety-disorders
Ngày truy cập: 11/11/2022
Anxiety disorders – Symptoms and causes – Mayo Clinic
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anxiety/symptoms-causes/syc-20350961
Ngày truy cập: 11/11/2022